جراحی ارتوگناتیک ( ارتو به معنای صاف کردن و گناتیک به معنای فک ) به انواع جراحی‌هایی گفته می گردد که در آن شرایط فک‌های بالا و پایین تغییر‌و تحول داده می‌شود تا اختلال بایت ( مال اکلوژن یا این که روی هم قرار نگرفتن فک‌ها ) یا این که شکل صورت یا این که هر دو مشکل تصحیح شود . جراحی اصلاحی فک ناهنجاری‌های استخوان‌های صورت , به خصوص فک‌ها و دندان‌ها را معالجه و تصحیح میکند . این ناهنجاری‌ها غالباً مشکلاتی را در جویدن , صحبت کردن , خوابیدن و دیگر فعالیت‌های روزانه تولید میکند . جراحی ارتوگناتیک در کنار معالجه ارتودنسی این ناهنجاری‌ها را رفع میکند و صورت و نیمرخ مریض را زیباتر می نماید .
مشکلات فک بالا و زیر و چانه که نیاز جراحی فک دارند
جراحی فک عموماً بر روی بیماران جوان و به منظور تصحیح اختلال بایت یا این که بهبود تناسب بین اجزاء صورت انجام می شود . جراحی فک عارضه‌های زیر را درمان میکند :

مال اکلوژن کلاس 2
مال اکلوژن کلاس 3
رتروگناتیک فک بالا یا این که پایین
کوتاهی یا این که بلندی صورت
لبخند لثه‌ای
کوچک بودن چانه
عدم تقارن صورت و یا بایت
عدم تقارن خط میانی دندان‌ها
دندان قروچه
مشکلات مرتبط با جویدن
ناهماهنگی بین اجزاء صورت

مزایا
در صورتی متخصص انجام جراحی فک را مطلوب تشخیص دهد , تغییر و تحول شرایط فک بالا و پایین غالباً تغییرات چشمگیری را ایجاد می کند . جراحی فک غالباً برای بیماران جوانی ضروری است که فک بالا یا این که پایینشان رشد نامتعارف ( بیشتر یا این که کمتر از حد طبیعی ) داشته یا دچار اختلال‌های شدید مفصل فکی ـ گیجگاهی ( TMJ ) میباشند .

مزایای جراحی اصلاحی فک عبارت است از :

مریض در نتیجه بهبود تناسب بین اجزاء صورت چهره‌ای زیباتر و اعتماد به نفسی بیشتر مییابد .
رابطه بین دندان‌ها بهتر می شود و دندان‌ها به خوبی روی هم قرار میگیرد .
موقعیت مجراهای عبور هوا بهتر میگردد . جراحی فک در واقع گاهی فقط معالجه اثر گذار برای بیماران مبتلا آپنه خواب ( وقفه تنفسی در خواب ) است . میزان موفقیت جراحی ارتوگناتیک در رفع مشکلات خواب ناشی از وقفه تنفسی بیش از 80 درصد است .
مشکلات مفصل گیجگاهی ـ فکی نشأت گرفته از نقص‌ بایت هم به یاری جراحی فک برطرف میگردد .

جراحی جلو کشیدن نوک چانه

جراحی جلو کشیدن نوک چانه زمانی انجام می‌شود که چانه بیش از حد کوتاه باشد و دندان‌ها به خوبی روی هم قرار بگیرد یا به اصطلاح مشکل مال اکلوژن وجود نداشته باشد. ازآنجایی که دندان‌ها هیچ مشکلی ندارد، جراحی ساده است و به روش استئوتومی (شکستن استخوان) یا استفاده از ایمپلنت انجام می‌شود. چون جراحی جلو کشیدن نوک چانه عملی کوتاه است، ورم ناشی از آن ظرف مدت کوتاهی برطرف می‌شود و بیماران عموماً از نتایج عمل رضایت دارند.

جراحی عقب کشیدن نوک چانه

اگر دندان‌ها به خوبی روی هم قرار بگیرد و فقط نوک چانه مختصری نامتقارن باشد، این بدشکلی را می‌توان با جراحی عقب کشیدن نوک چانه اصلاح کرد. اما اگر ساختار استخوانی فک دلیل عدم تقارن صورت باشد، تنها راه‌حل رفع مشکل یکی از جراحی‌های اصلاحی فک مانند جراحی هر دو فک است.

جراحی فک پایین

جراح استخوان فک پایین را به صورت عمودی برش می‌دهد و سپس آن را عقب می‌برد. پس از پایان جراحی نیز ارتودنسی انجام می‌شود. جراح در ابتدا برش‌هایی را داخل سطح دهان ایجاد می‌کند و استخوان را به یکی از دو روش زیر برش می‌دهد:

• استئوتومی SSRO (ساژیتال اسپلیت راموس): جراح بخش پشتی استخوان فک را به صورت عمودی می‌برد.
• استئوتومی IVRO (داخل دهانی عمودی راموس): جراح استخوان را به صورت مورب می‌برد و بخشی از استخوان را می‌بردارد.

جراحی فک بالا

جراحی فک بالا پرکاربردترین جراحی ارتوگناتیک است که به منظور خارج کردن دندان نهفته (داخلی) و لثه و به عقب بردن دندان‌ها و لثه باقی‌مانده انجام می‌شود.

جراحی فک بالا و پایین

اگر صورت بلند باشد و مشکل مال اکلوژن، عدم تقارن، جلو بودن لب‌ها و چانه وجود داشته باشد، باید جراحی فک بالا و پایین انجام شود. جراح فک بالا و پایین را عقب می‌برد و بلندی صورت را از طریق عقب بردن نوک چانه تنظیم می‌کند تا صورت خوش فرم شود.

کسب اطلاعات لازم در مورد عمل بینی در مشهد